Waarom is Louis zo gevoelig voor het uiterlijk vertoon van de nazi’s? En waarom keert hij zich weer van ze af? Wie zijn Louis’ helden en waarom? Om inzicht te krijgen in Louis’ gedrag en keuzes, moeten we ons richten op de verhalen die hem tijdens zijn jeugd beïnvloedden.

Louis probeert steeds aan zijn omgeving te laten zien hoe belangrijk hij is. Wanneer hij hier op school en thuis niet in slaagt, zoekt hij zijn erkenning en waardering in een veel duisterdere hoek.

Een andere kijk op het groot prozawerk van Hugo Claus, Het verdriet van België: de roman gezien als een episch gedicht. Veel volkeren kennen hun eigen epos waarin de geschiedenis van hun cultuur wordt verteld, vaak in dichtvorm, en het lijkt erop dat Claus het epos van België heeft geschonken.

Móet je liegen? In een grotemensenwereld vol ideologieën en verhalen ontdekt de jonge Louis dat woorden onbetrouwbaar zijn. Iedereen huichelt en achter elk geheim ligt een stinkende waarheid. Zelf heeft Louis ook een handje van liegen en bedriegen. En daarin gaat hij akelig ver. Toch, elk nadeel heeft zijn voordeel…

Wanneer we deze veel gekochte, maar minder gelezen roman in onze handen houden zou de eerste vraag die we onszelf stellen kunnen zijn: Wat is dat verdriet? Waarom heeft België verdriet? Dit is een vraag die je nooit afdoende zal kunnen beantwoorden, maar waar je na het lezen van de bijna 800 pagina’s wel degelijk een impressie van hebt.

“Heel Europa is een slachthuis geworden … volksverhuizingen regelrecht naar het slachthuis”. Zo wordt het onderwerp de Holocaust voor het eerst benoemd in Hugo Claus’ roman Het verdriet van België. In dit stuk leest u over hoe de familie Seynaeve de joden en hun vervolging tijdens de bezetting afschilderen. En hoe gaat Louis hier eigenlijk mee om?

Zot van iemand zijn. Van iemand houden. Een hart vol liefde. Verliefdheid wordt vaak in verband gebracht met blijdschap en geluk. Dit geldt minder voor Het verdriet van België. Louis lijkt verliefd op één van z’n beste vriendjes. Hoe zit dit? Is het waar? En hoe hiermee om te gaan in het jaar 1939?

Nonkel Omer consumeert een maandverbandje, Raf knabbelt op een slipje en Louis bedwingt ‘gekolk’ van diarree. Het verdriet van België is grinniken en gruwelen. Toch druipt het vuil niet alleen ter vermaak van de pagina’s. Claus laat juist die personages die een vlucht willen nemen het diepst in de stront zakken.

“Ge mocht hem filet américain voor zetten, zonder Befehl kwam hij er niet aan, al zeverde hij van goesting,” zegt de moeder van hoofdpersoon Louis Seynaeve over het hondje van haar baas. Het mag duidelijk zijn, met het lezen van Het verdriet van België spijker je meteen je Frans, Duits en Vlaams bij. Hugo Claus schreef zijn meesterwerk grotendeels in de Vlaamse spreektaal en doorspekte het daarnaast met woorden uit vreemde talen. Alle voorschriften voor helder en gestandaardiseerd taalgebruik lapte hij aan zijn laars. Maar waarom koos Claus voor zo’n onconventionele schrijfstijl?

Het verdriet van België staat bij het publiek bekend als bildungsroman, maar is het dit wel? In één opzicht in ieder geval niet: de misogyne gedachtegangen van Louis blijven een grote rol spelen in zijn overgang van jeugd naar volwassenheid. Van persoonlijke ontwikkeling is hier geen sprake.

Kan de vorm van je neus de rest van je toekomst bepalen? Louis Seynaeve hoopt van niet. Hij probeert zich te onttrekken uit de Seynaeve-stam zodat hij onafhankelijk kan zijn. Lees hoe Staf en Peter van grote invloed zijn op de ontwikkeling van Louis’ identiteit en over de befaamde Seynaeve-neus.